Mit jaskini
Czym jest mit jaskiniowy:
Mit jaskini jest metaforą stworzoną przez greckiego filozofa Platona, która polega na próbie wyjaśnienia stanu ignorancji, w której żyją ludzie, i tego, czego potrzeba, aby osiągnąć prawdziwy „świat rzeczywisty” oparty na rozumie ponad zmysłami.
Ta historia, znana również jako alegoria jaskini lub parabola jaskini, jest obecna w dziele „Republika”, stworzonym przez Platona i zasadniczo omawia teorię wiedzy, języka i edukacji dla budowy stanu idealnego.
Mit jaskiniowy jest jednym z tekstów filozoficznych najbardziej dyskutowanych i znanych ludzkości, służącym jako podstawa do wyjaśnienia pojęcia zdrowego rozsądku, w przeciwieństwie do definicji sensu krytycznego.
Według myśli platońskiej, na którą duży wpływ miały nauki Sokratesa, świat zmysłowy był doświadczany ze zmysłów, gdzie rezydowało fałszywe postrzeganie rzeczywistości; już tak zwany świat zrozumiały został osiągnięty tylko poprzez idee, to znaczy rozum.
Prawdziwy świat można osiągnąć tylko wtedy, gdy jednostka postrzega otaczające go rzeczy z krytycznej i racjonalnej myśli, rozdzielając jedynie użycie podstawowych zmysłów.
Dowiedz się więcej o znaczeniu Platona.
Mit jaskini
Według opowieści Platona, w wielkiej jaskini mieszkała grupa ludzi, z ramionami, nogami i szyjami przymocowanymi łańcuchami, zmuszając ich do przymocowania się wyłącznie do ściany na dole jaskini.
Za tymi ludźmi istniało ognisko i inne osoby niosące światło ognistych obrazów przedmiotów i istot, które miały cienie rzucane na ścianę jaskini, gdzie obserwowali więźniów.
Ponieważ byli uwięzieni, więźniowie widzieli tylko cienie obrazów, oceniając te projekcje jako rzeczywistość.
Pewnego razu jedna z osób uwięzionych w tej jaskini była w stanie uwolnić się z łańcuchów i wyjść na zewnątrz. Początkowo światło słoneczne i różnorodność kolorów i kształtów zaskoczyły byłego więźnia, sprawiając, że chciał wrócić do jaskini.
Z czasem jednak zachwycił się niezliczonymi nowościami i odkryciami, których dokonał. Chciał więc wrócić do jaskini i podzielić się z innymi więźniami wszystkimi informacjami i doświadczeniami, które istniały w świecie zewnętrznym.
Ludzie w jaskini nie wierzyli jednak w to, co miał były więzień, i nazywali go szaleńcem. Aby uniemożliwić jego ideom przyciąganie innych ludzi do „niebezpieczeństw szaleństwa”, więźniowie zabili uciekiniera.
Interpretacja mitu jaskini
Dla Platona jaskinia symbolizowała świat, w którym żyją wszyscy ludzie, podczas gdy łańcuchy oznaczają ignorancję, która wiąże ludy, co może być reprezentowane przez wierzenia, kultury i inne informacje zdroworozsądkowe, które są pochłaniane przez całe życie.
Ludzie utknęli z tymi wcześniej ustalonymi ideami i nie szukają racjonalnego sensu pewnych rzeczy, unikając „trudności” w myśleniu i refleksji, woląc zadowalać się informacjami oferowanymi im przez innych ludzi.
Osoba, która może „uwolnić się od łańcuchów” i doświadczyć świata zewnętrznego, jest osobą, która wykracza poza zwykłe myślenie, krytykuje i kwestionuje jej rzeczywistość.
Podobnie jak w przypadku jego mistrza, Sokratesa, który został zabity przez Ateńczyków z powodu jego filozoficznych myśli, które wywołały destabilizację „wspólnej myśli”, bohater tej metafory został zabity, aby uniknąć rozprzestrzeniania się „rewolucyjnych” idei.
Mit jaskiniowy pozostaje bardzo współczesny w różnych społeczeństwach na całym świecie, którzy wolą pozostać obojętni na krytyczne myślenie (czy to przez lenistwo czy brak zainteresowania) i przyjmować idee i koncepcje, na przykład narzucone przez dominującą grupę.
Dowiedz się więcej o znaczeniu Mito.
